अधिक देखणें तरी
अधिक देखणें तरी निरंजन पाहणें ।
योगिराज विनविणें मना आलें वो माये ॥१॥
देहबळी देउनी साधिलें म्यां साधनीं ।
तेणें समाधान मज जोडलें वो माये ॥२॥
अनंगपण फिटलें मायाछंदा सांठविलें ।
सकळ देखिलें आत्मस्वरूप वो माये ॥३॥
चंदन जेवीं भरला अश्वत्थ फुलला ।
तैसा म्यां देखिला निराकार वो माये ॥४॥
पुरे पुरे आतां प्रपंच पाहणें ।
निजानंदी राहणे स्वरूपीं वो माये ॥५॥
ऐसा ज्ञानसागरू रखुमादेविवरू ।
विठ्ठलु निर्धारू म्यां देखिला वो माये ॥६॥
संदर्भ
भावार्थ-1
ज्ञानेश्वरांचे निवडक शंभर अभंग
सौजन्य- प्रतिमा प्रकाशन, पुणे.
अधिक पाहावयाचे म्हणजे ब्रह्मज्ञानाची प्राप्ती करून घ्यावयाची असेल तर एकान्‍तात लीन झाले पाहिजे. पण तत्‍पूर्वी देहधर्म सगळे त्यागले पाहिजे. मोहवासना सगळ्यासगळ्या लोपल्या पाहिजेत. हे सगळे झाले तरच आत्मस्वरूप लक्षात येते आणि समाधान मिळते. योगिराजाचे ध्यान हेही महत्त्वाचे आहेच. ज्ञानेश्वर म्हणतात, ही सगळी अवस्था आपल्याला प्राप्त झाली आणि आता प्रपंचही पुरेसा झाला. आता आत्‍मस्वरूपाच्या आनंदात निमग्‍न राहावयाचे आहे. ही अवस्था म्हणजे विठ्ठलाचे दर्शन.
चंदनाच्या सुगंधाने अश्वत्‍थही फुलून उठतो तशीच आपलीही अवस्था झाली आहे.
भावार्थ -2
आचार्य विनोबा भावे
ज्ञानेश्वरांची भजनें
सौजन्य- परंधाम प्रकाशन, वर्धा.
यापुढे ध्यान-चिंतनादिकांचा प्रयोग चालविणे म्हणजे अनुभविलेले ब्रह्म-तत्त्व पुन्हापुन्हा पाहणे आहे. त्यातून अधिक निष्पत्ती व्हायची नाही. त्यापेक्षा ज्याच्या कृपेने एवढा ब्रह्मानुभव लाभला, त्या ईश्वराची आणि श्रीगुरूची स्तुती सहज गात रहावी हे मनाला बरे वाटते. देहाचे बलिदान होऊन चुकल्यामुळे साधना संपली आहे. समाधान झाले आहे. कामनेसह मायेचा छंद जिरवून परिपूर्ण आत्म-स्वरूप डोळ्यांनी पाहिले आहे.
आत्म-स्वरूप निराकार म्हणावयाचे पण मला तर तेच विश्वाकार दिसून राहिले आहे. जणू चंदनाला फळें लागली आहेत ! पिंपळ फुलला आहे ! आता संसाराच्या दर्शनाची गोष्टच काढू नका ! केवळ स्वरूपानंदात राहणे आहे. परमात्मा ज्ञान-समुद्र, सृष्टीरूप लाटांनी उसळून आला आहे !
इतर माहिती -
संगीत - राम फाटक
स्वर - पं. भीमसेन जोशी
राग - यमन
गीत प्रकार - संतवाणी, विठ्ठल विठ्ठल
शब्दार्थ -
अश्वत्थ - पिंपळ.
जेवी - जसा, ज्याप्रमाणे.
निरंजन - निर्गुण ब्रह्म.
👇🏻
Link
मित्रांनो, संतांनी जगाला दिलेला अभंगरूपी अमूल्य ठेवा, अखंड टिकून राहावा व संगीत कला जनमाणसापर्यंत पोहोचावी म्हणून माझा एक छोटासा प्रयत्न. प्रत्येकाला अभंग गाता/वाजवता यावेत यासाठी अभंग नोटेशन देऊन संगीत सोपे करण्याचा मी प्रामाणिक प्रयत्न करत आहे. आपल्या सर्वांच्या मागणीवरून, संतांनी दिलेला हाच अमूल्य ठेवा पुस्तक स्वरूपात आपल्या भेटीला मी घेऊन येत आहे तसेच आपल्या भावी पिढीला यांचे अवलोकन करता यावे तसेच आपली संतांची भूमी आहे आणि ते मी जपण्याचा प्रयत्न करत आहे.
आपल्या कोकनात सर्वांत जास्त भजन हा प्रकार चालतो ' भक्तीरसातुन जनमाणसा नंतर नतमस्तक म्हणजे भजन 'भ - भजावा ज - जपावा आणि न - नमावा म्हणजे भजन होय. कोणतेही भजनी बुवा बारचे प्रतिस्पर्धक तरी संपुष्टात आणायचे ते चांगले मित्रांचे आदर करतात. आम्हाला खात्री आहे की हा लेख मनोरंजन भजनानंद रचून मंत्रमुग्ध कारणी भजने आणि खजीना आसणारी डबलबारी भजने आपल्याला आनंद होईल. या बद्दल आम्हाला सुद्धा खूप आनंद होते कि तुम्ही सुद्धा खूप मोठ्या प्रमाणत प्रतिसाद दिल्याबद्दल तुमचे धन्यवाद. तुम्हाला जर तुमची कोणती कविता किंवा गवळण नेट वर टाकायची असेल तर नक्की कंमेकॅन्ट मध्ये सांगू शकता.
Post a Comment